Rekabetçi ve sürdürülebilir üretimin anahtarı robotikten geçiyor

Robot Entegratörleri ve Yüksek Teknolojili Sistem Üreticileri Derneği (ROBODER) Yönetim Kurulu Başkanı Murat YARIŞ

Uluslararası Robotik Fe­derasyonu’nun (Inter­national Federation of Robotics-IFR) 2023 yılında ha­zırladığı rapora göre yüzde 22 ile oransal olarak en büyük artışlar­dan birini gerçekleştiren Türki­ye, endüstriyel robot konusunda ilk 15 büyük pazar içinde yer alı­yor.Dünya genelinde kurulu ola­rak 4 milyon adet endüstriyel ro­bot faaliyet gösterirken, 2022 yı­lında ülkemizde kurulan yaklaşık 3 bin 800 civarı endüstriyel robot ile toplamda dünya genelinde ku­rulan 553 bin endüstriyel robot hacminin yüzde 1’ine yaklaşma­ya çalışıyoruz. En büyük kullanıcı ise üretimin her alanında olduğu gibi Çin Halk Cumhuriyeti. Ku­rulan robotların yarısından faz­lası Çin’de kurulup işleme alını­yor. Bu ülkeyi ise Japonya, ABD, Güney Kore ve Almanya sırasıyla takip ediyor. Türkiye ise Avrupa ülkeleri arasında 5’inci sırada yer buluyor.

Endüstriyel robot yatırımla­rına baktığımızda ise elektrik-e­lektronik sektörü, otomotiv sek­törü, metal ve makine sektörünü gıda işleme sektörü takip ediyor. Endüstride robotların yaptığı iş­lerde en fazla operasyonlar ise ta­şıma, kaynak ve montaj olarak sı­ralanıyor.

Otomotiv yatırımları büyük projelerin başında yer alacak

2026 yılına kadar dünya gene­linde ortalama robot kurulum­larında pazarda yüzde 7 büyüme beklenirken, Avrupa pazarında ortalama büyüme yüzde 3 ile sı­nırlı ama sürekli artış gösteriyor. Bu dönemde ülkemize gelecek olan otomotiv yatırımları ise önü­müzdeki dönemde dernek olarak beklediğimiz ve üyelerimizle bir­likte çalışmak istediğimiz büyük projelerin başında geliyor. Şa­se kaynağından, araç boyaması­na, pil üretiminden montaj hattı kurulumuna, otomatik raf ve yük taşıma robotlarına, test cihazla­rından yapay zekâlı kalite kontrol sistemlerine ve hatta fabrika oto­masyonuna kadar birçok konuda çözümler sunan üyelerimiz, bir otomotiv fabrikasını baştan sona kadar kuracak kapasitedeler.

Ülkemizde robotik sektörünün en büyük müşterisi otomotiv ve otomotiv yan sanayisidir. Hem tekrar hem de kalite sorunlarının çözümü olarak görülen robotik üretimin ilk ve en sıkı uygulayı­cılarından biri olan otomotiv sek­törü sonrası, yine adetsel olarak güçlü beyaz eşya sektörü ve plas­tik sektörü robotik uygulamalarla üretimini rekabetçi hale getirdi.

Robotik uygulamalar üretimi rekabetçi hale getirdi

Maliyetlerin azaltılması için önemli bir aşama olarak görülen robotik uygulamalar, plastik, gıda işleme ve hazırlama gibi sektör­lerde de dikkat çekerek kullanıl­maya başlandı. Sayılan bütün bu sektörlerin adet sayılarının faz­la olduğu dikkat çekiyor. Robotik üretime uygun, kitlesel üretim yapan, belirli bir kaliteyi tuttur­ması gereken sektörler, robotik ve robotik uygulamaların ne kadar işe yaradığını görerek bu uygula­malara adım attılar. Şimdilik aynı iş, çok tekrar üzerinden yürüyen robotik sektörü; yapay zekâ uygu­lamalarının gelişimi ile birlikte belki daha esnek üretime olanak tanımaya başlayacak. Esnek üre­time olanak sağlayan robotik üre­timin KOBİ ölçeğine inmesi, ra­kamların çok daha fazla artmasını sağlayacak.

Rekabetçi, sürdürülebilir, kit­lesel üretimin anahtarı robotik­ten geçmektedir ve bunu yapacak robotları sisteme entegre eden firmalarımızın geleceği olacak. Dijitalleşme konusunda gerek­li adımları tamamlamış firmala­rın bu dönüşüme ayak uydurması ile birlikte ülkemiz daha rekabet­çi üretim yapabilecek. Hammad­de fiyatlarının uygunluğu, ener­ji fiyatlarının rekabet edebilirli­ği üzerinden çıkılacak yolculuğun son ayağı, üretimin robotik ile desteklenerek ihracata yönelme­siyle ülkemizin refah seviyesi ar­tacak.

Üzerinde mühendislik hizme­ti barındıran, katma değeri yük­sek ve işe göre kurgulanmış özel makinelerin üretimi konusunda ülkemizin dört bir yanından ni­telikli firmalar bulmak mümkün. Bu firmaları korumak ve büyüt­mek gerekiyor. Devlet politikala­rı kadar özel sektörün de bu fir­malara güvenerek hareket etmesi yerinde olacak. Tüm sektörlerde rekabetçiliğimizi korumak için robotik sektörünü oluşturan un­surların tümünü korumamız ge­rekiyor.

Gençlerin sektörümüzde yer alması için eğitim programlarını hazırlamalıyız

Ülkemizde robotik ve otomasyon konusunda çok kıymetli kişiler bulunmakta, dünya devleri olarak anılan şirketlere yurtiçinde ve yurtdışında hizmet veren birçok firmamız mevcut. Bu firmalarımızın en büyük sorunu nitelikli insan kaynağı ve ROBODER olarak bunu çözmek için uğraşlarımız devam ediyor. Sektör hızla büyümeye devam etmekte ve kendini bu konuda yetiştirmiş gençlerin sektörümüzde yer alması için gerekli eğitim programlarını yapmak bizim görevimiz.